Ohayo , po długim okresie bezczynności postanowiłem napisać kolejny artykuł.
Tym razem będziecie mogli dowiedzieć się czegoś o statusie kobiet w kulturze japońskiej oraz o szkolnictwie w kraju kwitnącej wiśni
1. Szkolnictwo w JaponiiJóź od ponad stu lat japońskie szkolnictwo poddawane jest co pewien czas gruntownym reformom. Pierwsza z nich miała miejsce w tzw. epoce Meiji (1868 – 1912) kiedy to usunięto rządy szoguna i przystąpiono do modernizacji kraju na wzór zachodni. Wtedy wydano tez rządowa „ustawę o edukacji”(1872) która zapoczątkowała rozwój nowoczesnego systemu szkolnego w Japonii . W latach 1886 – 1916 zintensyfikowano te modernizacyjne poczynania, po czym nastąpił okres ekspansji edukacyjnej (1917 – 1937) i związanej z nim rozbudowy szkól rożnych typów i poziomów, łącznie z uniwersytetami. Z kolei lata 1937 – 1945 przyniosły uniformizacje i faszyzacje edukacji japońskiej, okres powojenny – jej demokratyzacje.

Nauka rozpoczyna się w wieku 6 lat w shôgakkô czyli odpowiedniku naszej szkoły podstawowej. Także tak samo jak u nas trwa ona 6 lat. Początkowo uczeń poznaje hiraganę czyli jeden z alfabetów japońskich. Jest on dość łatwy więc używany także przez cudzoziemców. Drugi z alfabetów to katakana służący do zapisu obcych słów. Oprócz wspomnianych alfabetów uczeń musi nauczyć się około 1000 znaków kanji Ze względu na sposób wychowania lekcja w szkole podstawowej przebiega trochę inaczej. Spontaniczność uczniów czyli np. zadawanie pytań maleje poprzez karność i dyscyplinę. Przebieg nauki jest w miarę podobny. Nauka w shôgakkô kończy się egzaminem do chugakkô czyli niższej szkoły średniej będącej odpowiednikiem polskiego gimnazjum.
Uczennice z szkoły podstawowejUczniowi w chugakkô przypada więcej zajęć. Obowiązujące przedmioty to: język japoński, język angielski, matematyka, kaligrafia, gospodarstwo domowe, nauki przyrodnicze, wiedza o społeczeństwie, muzyka, plastyka oraz wychowanie fizyczne. Nieco szerzej warto wspomnieć o kaligrafii. Pisanie oczywiście nie polega na samym pisaniu a w dużej mierze na medytacji i wsłuchiwaniu się w siebie. Stopień wtajemniczenia ocenia się w stopniach kyu od 10 do 1 a następnie w stopniach dan od 1 do 10. Po trzech latach przychodzi czas na egzaminy. Można je zdawać na dwa różne sposoby. Jednym z nich jest ciężka i mozolna praca nad ocenami przez trzy lata w chugakkô. Wtedy też następuje rekomendacja ucznia do szkoły, która sobie wybrał, a egzamin pisze się w postaci wypracowania po japońsku lub angielsku. Taki sposób nazywa się suisen i uczniowie zdają go pod koniec stycznia. Jeśli się nie uda pozostaje jeszcze drugi sposób czyli egzamin zwykły. Piszę się go z trzech (japoński, matematyka, angielski) lub z pięciu( WOS, przyroda) przedmiotów. Zależy to oczywiście od szkoły do której się uczęszcza. Termin to koniec lutego.
Zdjęcie klasy w chugakkôPo całym zamieszaniu z egzaminami uczeń trafia do kôkô czyli liceum. Nauka w nim trwa również trzy lata. Przedmiotów jest więcej ale zmiana polega głównie na podzieleniu tego co było nauczane w chugakkô. Tak więc nauki przyrodnicze dzielą się na chemie, fizykę, biologię i co ciekawe na archeologię. Na miejscu wiedzy o społeczeństwie pojawia się historia, prawo, geografia oraz administracja. Zanim jednak rozpoczyna się nauka trzeba wybrać tą jedyną szkołę spośród mnóstwa innych. Do wyboru są szkoły państwowe, zawodowe, prywatne, techniczne, ogólnokształcące... Oczywiście dla ucznia jest lepiej gdy wybierze szkołę pod kątem zawodu gdyż większość z nich dostosowana jest do studiów wyższych.
Mundurek szkolnyW większości szkół podstawowych uczniowie nie są zobowiązani do noszenia mundurka. Tam, gdzie jest on wymagany, wielu chłopców nosi białe koszule, spodnie i czapki. Dziewczęce mundurki mogą składać się z plisowanej spódnicy i białej bluzy. Czasami dziewczęta noszą strój marynarski. Wariant mundurka może zależeć od sezonu. Zazwyczaj zarówno chłopcy jak i dziewczęta noszą jaskrawe czapki, aby uniknąć wypadków drogowych.
Mundurki w szkołach średnich tradycyjnie przypominają styl wojskowy dla chłopców i marynarski dla dziewcząt. Stworzone zostały na podstawie oficjalnych strojów wojskowych epoki Meiji, które z kolei bazują na europejskim stylu mundurów marynarki wojennej. Podczas gdy ten styl mundurków nadal jest w powszechnym użyciu, wiele szkół zmieniło ich krój na przypominający mundurki z zachodnich szkół parafialnych. Te składają się z białej koszuli, krawatu, marynarki z godłem szkoły i spodni (zazwyczaj w innym kolorze niż marynarka) dla chłopców, a z tartanowej spódnicy dla dziewcząt.
Bez względu na to, który typ wybierze szkoła, wszystkie mają wersję letnią mundurka, składającą się zazwyczaj z białej koszuli i spodenek u chłopców, a lżejszego tradycyjnego mundurka lub bluzy z krawatem i tartanowej spódnicy dla dziewcząt. Mają również mundurki przeznaczone do zajęć wychowania fizycznego - poliestrowy dres do całorocznego użytku oraz t-shirt i krótkie spodenki na lato. W szkołach o mniejszej dyscyplinie uczniowie mogą ubierać różne warianty mundurków.
Zdarza się, że niektórzy uczniowie, chcąc zamanifestować swoją niechęć do mundurków, noszą je w nieodpowiedni sposób lub dodają zabronione elementy, takie jak odznaki czy tak zwane luźne skarpetki (loose socks). Dziewczęta mogą skracać spódnice, chłopcy nosić spodnie poniżej bioder, nie nosić skarpetek lub nie zapinać koszul.
Niektóre szkoły nie posiadają przebieralni lub szatni oddzielnie dla dziewcząt i chłopców, więc uczniowie przebierają się w salach lekcyjnych. Przez to zdarza się, że niektórzy noszą stroje sportowe pod mundurkami przeznaczonymi na lekcje.
Pewne szkoły kontrolują również fryzury, obuwie i tornistry uczniów, jednak te zasady stosowane są przeważnie jedynie do specjalnych uroczystości, takich jak ceremonia rozpoczęcia i zakończenia trymestru.
Mangowa adaptacja mundurku szkolnegoRodzaje mundurków:
Gakuran lub tsume-eri to mundurki szkolne dla chłopców używane w wielu szkołach w Japonii.
Zazwyczaj są koloru czarnego, ale niektóre szkoły używają również ciemnoniebieskich lub granatowych.
Górna część mundurka posiada stojący kołnierz i jest zapinana na guziki ozdobione godłem szkoły. Spodnie mają proste nogawki i są jednego koloru. Noszony z nimi pasek jest zazwyczaj czarny. Niektóre szkoły wymagają, aby uczniowie nosili spinki przy kołnierzu przedstawiające szkołę lub klasę.
Drugi guzik (licząc od góry) męskiego mundurka może zostać oddany dziewczynie, co traktowane jest jako wyznanie miłosne. Guzik ten znajduję się najbliżej serca i uważa się, że zawiera uczucia z całego, trzyletniego pobytu w szkole. Praktyka ta stała się popularna za sprawą opowieści Daijun Takedy.
Tradycyjnie gakuran noszony jest z dopasowaną do niego (zazwyczaj czarną) czapką, jednakże dziś zwyczaj ten jest mniej powszechny.
Gakuran wywodzi się z mundurów używanych w armii pruskiej. Słowo to jest połączeniem gaku (学), co znaczy "uczyć się" lub "uczeń", i ran oznaczającego Holandię lub historycznie w Japonii cywilizację zachodnią ogólnie. Zatem gakuran tłumaczy się jako "zachodni uczeń". Ten typ ubioru noszony był również przez dzieci w Korei Południowej i w Chinach przed 1949 rokiem.
Chłopacy ubrani w gakuran idący do szkołyStrój marynarski (sērā-fuku) jest powszechnie stosowanym krojem mundurka noszonym przez dziewczęta w szkołach średnich oraz czasami przez uczennice szkół podstawowych. Trafił do szkół w 1921 roku za sprawą Elizabeth Lee, dyrektor Uniwersytetu Jo Gakuin w Fukuoce. Stworzony został na wzór mundurów używanych przez brytyjską Royal Navy w tamtym czasie, które Lee poznała podczas wymiany studenckiej w Wielkiej Brytanii.
Mundurki te składają się z bluzy powiązanej z kołnierzem w marynarskim stylu i plisowaną spódnicą. Są dwa warianty zależne od pory roku - na zimę i na lato. Różnią się długością rękawów i tkaniną. Wstążka wiązana jest z przodu i przyczepiona jest do bluzki przez pętlę. Również wstążka ma kilka odmian. Wyróżnić można wstążki w formie krawatów, apaszek czy sznurków. Często używane kolory wstążek to: ciemny niebieski, biały, szary, jasnozielony i czarny.
Buty, skarpetki i inne dodatki czasami są częścią mundurka. Te skarpetki są przeważnie ciemnoniebieskie lub białe. Buty mają kolor brązowy lub czarny. Luźne skarpetki, mimo że nie są zalecaną częścią mundurka, są noszone przez modne dziewczęta razem ze strojem marynarskim.
Dziewczyna ubrana w sērā-fuku